جیمز ارل کارتر (James Earl Carter) (زادهٔ ۱ اکتبر ۱۹۲۴ در پلینز، جورجیا)، معروف به جیمی کارتر در سال ۱۹۷۶ به عنوان نامزد حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا شرکت کرد و جرالد رودولف فورد، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا را از ادامه راه در دومین حضور در کاخ سفید بازداشت و به عنوان سی و نهمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا انتخاب شد.
کارتر از همان ابتدای دوران زمامداریاش مجبور شد برای اجرای برنامههایش با کنگره ایالات متحده آمریکا وارد یک مبارزه نفس گیر شود. نارضایتیهای عمومی از تورم بیسابقه اقتصادی، صفهای طولانی در مقابل پمپ بنزینها و بحران سیاسی واشینگتن بر سر گروگانهای آمریکایی در ایران نیز از جمله دیگر مشکلات فراروی کارتر بودند. به نظر بسیاری از تحلیلگران سیاسی دنیا کارتر نقش مهمی در پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران داشت.
میانجیگری در اولین تلاش برای برقراری صلح میان فلسطینیها و اسرائیلیها که به پیمان کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل منتهی شد، از جمله دستاوردهای سیاست خارجی کارتر به حساب میآید. انعقاد قرارداد با چین و امضای توافقنامههای مربوط به کانال پاناما نیز از جمله دیگر موفقیتهای وی در این عرصه به حساب میآیند.
کارتر فعالیتهای گستردهای را در کنترل تسلیحات اتمی در کارنامه کاری اش به ثبت رساندهاست. دفاع از حقوق بشر یکی دیگر از دغدغههای کارتر به حساب میآمد. نمونه بارز این رویکرد وی در حمایت از سیاست بریتانیا برای خاتمه دادن به قتلعام در زیمبابوه بود.
وی در مبارزات انتخاباتی اش در سال ۱۹۸۰ به شدت سیاستهای رونالد ریگان، رقیب اصلی اش از حزب جمهوریخواه را مورد انتقاد قرار داد و تأکید کرد که در صورت انتخاب شدن وی به عنوان رئیسجمهور آمریکا خطر جنگ بار دیگر بر روی این کشور سایه خواهد افکند و حقوق بشر نیز مورد تعدی قرار میگیرد.
کارتر جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۲ را از آن خود کرد. وی همچنین عضو سازمان ریشسفیدان است که برای برقراری صلح در جهان تلاش میکنند و دزموند توتو نیز در آن عضویت دارد. نلسون ماندلا نیز عضو سازمان ریش سفیدان بود.