اما شما، دختران فرشته نهاد، شما که اسیر این جهان مادی نشده اید، شما که نیازمند بدین گرده های زر و سیم نیستید، شما در جهان دیگری می گردید و این عالم را از دریچه دگر می بینید. اکنون که بدان سخنان اول شب تو اندیشه می کنم می بینم که حق باتست، تو راست می گفتی که بد مطلق در جهان نیست، تو راست میگفتی که هر خوبی نسبت بکسی ممکنست بد باشد و هر بدی نسبت بدیگری خوب است. چرا تلخی بدست و شیرینی خوب؟ اگر تلخی نبود شیرینی چه لذت میبخشید؟ کسیکه هرگز دهان تلخ نکرده است چه می داند که شیرینی چیست؟ اگر بد نبود کسی بهای خوب را نمیدانست. اصلا بد آفریده طبیعت و خوب اختراع کرده انسانست. هرچیزی که بحال طبیعی خود باشد بدست و چون انسان آراستگی و پیراستگی بدان ببخشد خوب میشود. پس حق باتست که می گفتی بد را ببدسزا دادن از بد کردن بدترست. اینک که چهار ساعت در سخنان تو اندیشه کرده ام آشکار می بینم که بزرگی و بزرگواری در کینه ورزیدن، در انتقام جستن نیست، چون بد کردن از خوی مردمی ماست در پی این سرشت خویش رفتن دلاوری و بزرگی نیست. بزرگی آنست که بتوانیم از خود بگذریم، بزرگواری آنست که از نهاد جانوری خود روی بگردانیم و بد را نادیده و ناشنیده بینگاریم. پس، ای فرشته جانبخش، ای دلارام زیبای من، همانست که تو می گفتی: اگر من بتوانم در برابر بدکرداری دیگران تاب آوردم و بد ایشانرا ببدی دیگر کیفر ندهم بزرگی روح و دلیری خویش را آشکار کرده ام. من نیز ازین پس خواهم کوشید همچنانکه در عشق تو خود را بپایداری آزمون کرده ام در همه چیز و در همه جا هم خود را بدلیری و پایمردی بیازمایم. همچو فرهاد جان بتلخی بسپارم تا داستان های شیرین در همه جا از من بماند.
جزو کتب روشن فکری تاریخ ایران