کتاب فضیلت کناره گرفتن

در طول سالیان، منتقدان متعددی رواج این گرایش جدید مصرفی را، چه در رابطه با کالاهای مادی و چه در مورد روابط انسانی، نقد کرده اند و بدیل های فراوانی نیز ارائه شده است. حدود ۱۰ تا ۱۵ سال پیش، ایده «زندگی ساده» در بحث های مرتبط با سبک زندگی خیلی محبوب بود و کتاب های پرفروشی درباره این پدیده به زبان های مختلف نوشته می شد. زندگی ساده به جنبشی واقعی تبدیل شده بود، اما وقتی امروز این واژه را در گوگل جست وجو می کنم، بیشترین نتایجی که می آید به وب سایت هایی درباره مبلمان و طراحی داخلی فاخر به سبک اسکاندیناویایی است. می شود از روی تصاویرشان هم فهمید که زندگی ساده واقعا گران قیمت شده است! چرا عمر مفید جنبش زندگی ساده این قدر کوتاه بود؟ شاید به این خاطر که اصلی ترین مخاطبانش ثروتمندان و دارندگان بودند، کسانی که می توانستند ساده و تمیز زندگی کنند، آدم هایی که این قدر وقت داشتند که مدیتیشن کنند و با خودشان به صلح برسند. این گزینه برای خیلی ها خارج از دسترس است. آن ها باید قبض هایشان را پرداخت کنند و ناهارهای عجله ای برای خودشان آماده کنند.

فیلسوفی به نام جروم سیگال در تحلیل جنبش «زندگی ساده» به این نتیجه رسید که این حرکت بیش ازاندازه فردگرایانه بود و سریعا به خودیاری صرف تنزل یافت. (۱۹) سیگال نمی گوید که این انحطاط ناشی از جوهره تفکرات آن ها بود، نه، بحثش این است که زندگی ساده یک جنبش «چطور» است، یعنی مثلا برای مرفهان ابزارهایی به منظور رسیدن به خوشبختی معرفی می کند، اما حاوی هیچ جهت گیری اجتماعی یا تأمل ژرفی درباره ارزش های بنیادین نیست. زندگی ساده به چیزی تبدیل شد که از ابتدا بود: نوعی فلسفه زندگی بدون هیچ محتوای فلسفی ای. سیگال (که جالب است بدانید قبلا برای کمیسیون بودجه کنگره آمریکا کار می کرده) در کتاب خودش، سادگی لطیف، می کوشد تا بنیانی اقتصادی و سیاسی برای زندگی ای ساده تر و پایدارتر طراحی کند. از نظر او، چنین برنامه ای شامل نوعی تقابل با اندیشه اقتصادی معاصر و بازگشت به ارسطو خواهد بود. این ارسطو بود که چند هزار سال پیش بنیادی ترین سوال را پرسید: هدف از اقتصاد چیست؟ سیگال و ارسطو، هر دو، پاسخشان این است که هدف اقتصاد تأمین هرچه بیشتر ما نیست، بلکه آزادکردن ما از احتیاجات مادی است تا بتوانیم یک زندگی نیک را در پیش بگیریم. به همین دلیل، بحث از اقتصاد، بدون درنظرداشتن اینکه زندگی نیک چگونه زندگی ای است، بحثی بیهوده است. بسیاری از اقتصاددانان موافقت خواهند کرد که زندگی نیک یعنی رسیدن به آرزوها و ترجیحات فردی مان، حالا این آرزوها هرچه که می خواهد باشد. سیگال، مانند ارسطو، معتقد است که نه تنها در پرتو ارزش های اخلاقی، بلکه به شیوه ای عقلانی نیز می توان درباره مشروعیت ترجیحات ما چون وچرا کرد. بیشتر ما ترجیحاتی داریم که مشخصا چیزهای مطلوبی نیستند، چون یا غیراخلاقی اند یا خیلی پایدار نیستند. خیلی ها هستند که می خواهند

تا آنجا که ممکن است ثروتمند باشند، اما ارسطو باور داشت که پول ممکن است خیلی زود از چیزی خوب پا فراتر بگذارد و انسان ها را از آنچه واقعا در زندگی مهم است بازدارد. هواداران بعدی سادگی، مانند فیلسوف قرن نوزدهمی، هنری دیوید ثورو، نیز به این نکته اشاره کرده اند که انسان ها برای خوب زندگی کردن به چیزهای اندکی نیاز دارند، اما باز خودشان را تسلیم مشقت بی پایان می کنند.