کتاب "چهار کوارتت" یک ترکیب غنی است که دید معنوی معرفی شده در "سرزمین بایر" را گسترش می دهد. در اینجا، در چهار شعر مرتبط («نورتون سوخته»، «کوکر شرقی»، «رستگاریهای خشک» و «گیدینگ کوچک»)، مضامین معنوی، فلسفی و شخصی از طریق کنایههای نمادین و ارجاعات ادبی و مذهبی از شرق و شرق پدیدار میشوند. این کتاب از آثار مهم یکی از بزرگترین شاعران قرن بیستم و یکی از شخصیتهای مهم در تکامل مدرنیسم بهشمار میرود.
این اشعار متاخر الیوت با الگوبرداری از رباعیات متأخر بتهوون، از شاهکارهای ادبیات جهان است. با توجه به زمان، حافظه، روند روح در شب تاریک، آنها از مکان و زمان فراتر می روند، هرچند اصرار دارند که ما نمی توانیم از چیزی جز مکان و زمان صحبت کنیم. اینها از جملههای نقلقولشدهترین بیتها در شعر هستند و اگر کسی آنها یا بخشهایی از آنها را حفظ کند، رستگاری از زمان به عنوان همسفر خود پیدا میکند. به خاطر خدا اشعار را با صدای بلند برای دوستان، مربیان، عاشقان خود بخوانید. آنها همچنان می ایستند و گوش می دهند، و شنیدن این حرف برایشان خوب است. ما دست از کاوش نخواهیم برد. و پایان تمام کاوشهای ما این خواهد بود که به جایی که شروع کردهایم برسیم و مکان را برای اولین بار بشناسیم. و همه چیز خوب خواهد بود و همه چیز خوب خواهد بود....... بهتر از این نمی شود.
چهار کوارتت پس از سرزمین بی حاصل، مهم ترین شعر الیوت و البته نه تا آن اندازه دشوارگوی و دیریاب است. این شعر تأملی که قالب شعرـ رساله و ساختار موسیقایی دارد، به گونه ای «کارنامه» شعری تی. اس. الیوت به شمار می رود. در سنجش این شعر به واقع خاص باید تا حدّ امکان از احکام جزمی عام مخالف و موافق پرهیز کرد. چهار کوارتت را در دهه چهل مهرداد صمدی ترجمه کرد و شعر البته به ترجمه دوباره نیاز داشت. خوش ندارم وارد نقد ترجمه او شوم (نقد ترجمه شعر کار بزرگان علم و انصاف است)، چرا که صمدی جوانسال آن سال ها در نظرم مردی است بزرگ و عزیز و ترجمه اش نمونه ای از همّت عالی آن دهه تکرارناپذیر. مترجم «از روی نقد و شرح» هرگز ترجمه نکرده است، اما به هر روی، پس از پایان ترجمه باید شرح و نقدهایی معتبر و روشنگر می یافت و در مجموعه می گنجاند. اکنون زمان آن رسیده است که الیوت خوانی درست با الیوت پژوهی دقیق به کمال رسد.
ترجمه مهرداد صمدی مو جود نیست؟