پییر فرانسوآ مورو، استاد فلسفه در کالج لیون فرانسه و متخصص فلسفۀ اسپینوزا است. وی مقالات، سمینارها و کتب متنوعی دربارۀ اسپینوزا به چاپ رسانده است که یکی از آنها کتاب «اسپینوزا، حکومت و دین» میباشد. مورو در این کتاب بهطور عام به فلسفۀ سیاسی اسپینوزا و بهطور خاص به رابطۀ بین حکومت و دین در نظر این فیلسوف یهودی قرن هفدهم پرداخته است. درواقع، عمدۀ محتوای کتاب متمرکز است بر بررسی نظریات و انتقادات اسپینوزا در رابطه با روابط سنتی بین دولت و دین در پسزمینۀ تاریخی قرن هفدهم، زمانیکه نهضت پروتستانتیسم رشد کرده بود و رفتهرفته مسئلۀ قدرتسیاسی بهجای مفاهیم معجزه، مسیح و شریعت مطرح شده و قوانین طبیعی جایگزین قوانین مسیحیت گردیده بود.
به طور کلی میتوان گفت که کتاب «اسپینوزا، حکومت و دین» ذیل سه عنوان اصلی به نگارش درآمده است. بخش اول مروری بر پیشینۀ تاریخی و نظری اندیشۀ سیاسی و مذهبی اسپینوزا دارد و تأثیر دین و تاریخ یهودیت و آراء سیاسی هابز و لاک، مانند نظریۀ قرارداد اجتماعی برای شکلگیری دولت را شرح میدهد. بخش دوم بر جنبهها و موضوعات خاصی از فلسفۀسیاسی اسپینوزا تمرکز دارد؛ مانند نقد تئوکراسی، طبیعیسازی امر الوهی، عقلانی کردن ایمان، مشروعیت دولت دموکراتیک، عرفیشدن قوانین در برابر قوانین طبیعی و الهی و جهانشمولشدن امور اخلاقی. مورو سپس پیامدهای اندیشۀ اسپینوزا برای بحثهای اخلاقی و سیاسی معاصر را مورد بحث قرار داده و دیدگاههای سیاسی اسپینوزا را با نظریات دیگر متفکران مدرن و پستمدرن مانند هابز، لاک، روسو، کانت، هگل، مارکس، نیچه، فوکو و دریدا مقایسه میکند.
فرانسوآ مورو برای نوشتن این کتاب از طیف وسیعی از منابع و دیدگاههای مختلف از علوم متفاوت مانند تاریخ، سیاست، جامعهشناسی، روانشناسی و فلسفه استفاده کرده است. او همچنین از نمونههای متعدد و متنوعی از آثار و مکاتبات اسپینوزا و همچنین از بافت تاریخی و فرهنگی زمان او مانند جمهوری هلند، جامعۀ یهودی، فرقههای مسیحی و انقلاب علمی ارائه کرده است که درنهایت باعثشده است این کتاب به یکی از بهترین کتب برای آشنایی عمیق با فلسفۀ سیاسی اسپنوزا بدل شود.
کتاب اسپینوزا حکومت و دین