کتاب مثنوی معنوی

لیک نور سالکی کز حد گذشت/ نور او پر شد بیابانها و دشت/ شاهدی اش فارغ آمد از شهود/ وز تکلفها و جانبازی و جود/ نور آن گوهر چو بیرون تافتست/ زین تسلسها فراغت یافتست/ پس مجو از وی گواه فعل و گفت/ که ازو هر دو جهان چون گل شکفت/ این گواهی چیست اظهار نهان/ خواه قول و خواه فعل و غیر آن/ که عرض اظهار سر جوهرست/ وصف باقی وین عرض بر معبرست/ این نشان زر نماند بر محک/ زر بماند نیک نام و بی ز شک/ این صلات و این جهاد و این صیام/ هم نماند جان بماند نیک نام/ جان چنین افعال و اقوالی نمود/ بر محک امر جوهر را بسود/ که اعتقادم راستست اینک گواه/ لیک هست اندر گواهان اشتباه/ تزکیه باید گواهان را بدان/ تزکیش صدقی که موقوفی بدان/ حفظ لفظ اندر گواه قولیست/ حفظ عهد اندر گواه فعلیست/ گر گواه قول کژ گوید ردست/ ور گواه فعل کژ پوید ردست/ قول و فعل بی تناقض بایدت/ تا قبول اندر زمان بیش آیدت/ سعیکم شتی تناقض اندرید/ روز می دوزید شب بر می درید/ پس گواهی با تناقض کی شنود/ یا مگر حلمی کند از لطف خود/ فعل و قول اظهار سرست و ضمیر/ هر دو پیدا می کند سر ستیر/ چون گواهت تزکیه شد شد قبول/ ورنه محبوس است اندر مول مول/ تا تو بستیزی ستیزند ای حرون/ فانتظرهم انهم منتظرون

آن عزیز مصر می دیدی به خواب/ چونک چشم غیب را شد فتح باب/ هفت گاو فربه بس پروری/ خوردشان آن هفت گاو لاغری/ در درون شیران بدند آن لاغران/ ورنه گاوان را نبودندی خوران/ پس بشر آمد به صورت مرد کار/ لیک در وی شیر پنهان مردخوار/ مرد را خوش وا خورد فردش کند/ صاف گردد دردش ار دردش کند/ زان یکی درد او ز جمله دردها/ وا رهد پا بر نهد او بر سها/ چند گویی هم چو زاغ پر نحوس/ ای خلیل از بهر چه کشتی خروس/ گفت فرمان حکمت فرمان بگو/ تا مسبح گردم آن را مو به مو