کتاب آن تماشاگر

ایرج کریمی (زاده ۱۳۳۲ در تهران، درگذشتهٔ ۱۱ شهریور ۱۳۹۴) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و منتقد سینمای ایرانی بود.
وی فارغ‌التحصیل رشته مهندسی مکانیک از دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران) بود. کریمی چند کتاب سینمایی را نیز ترجمه کرده‌است. او یکی از منتقدان برجسته سینمایی ایران بود که در ماهنامه سینمایی فیلم نقدهای بسیاری چاپ کرد. ایرج کریمی اگر چه دانش‌آموخته مهندسی مکانیک از دانشگاه امیرکبیر بود ولی اشتغال در این رشته را به خاطر علاقه به سینما رها کرد. پیش از آن‌که منتقد فیلم شود در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌عنوان کارشناس سینمایی کار کرد و در این کانون چند فیلم کوتاه نیز ساخت. پس از آن سال‌ها در مجله فیلم نقد می‌نوشت و سهم بسزایی در پیشرفت عرصه نقد سینمایی داشت، وی هم‌چنین چندین کتاب‌های سینمایی نیز به فارسی ترجمه کرد.
کریمی در تلویزیون با فیلم بلند آهنگ پنهان به عنوان کارگردان در سال ۱۳۷۰ آغاز به کار کرد. در سال ۱۳۶۹ فیلمنامه‌نویسی سفر جادویی ساخته ابوالحسن داوودی و در ۱۳۷۰، فیلمنامه‌نویسی بهترین بابای دنیا به کارگردانی داریوش فرهنگ را بر عهده گرفت. شروع کار سینمایی او فیلم از کنار هم می‌گذریم به عنوان کارگردان در سال ۱۳۷۹ بود. از کنار هم می‌گذریم نخستین فیلمی است که وی کارگردانی، فیلم نامه‌نویسی و تهیه‌کنندگی آن را داشته‌است. چند تار مو را در ۱۳۸۲ بر اساس فیلم نامه‌ای از خودش کارگردانی کرد و فیلم باغ‌های کندلوس را در سال ۱۳۸۳ با بازی محمدرضا فروتن ساخت. در سال ۱۳۸۵ نسل جادویی را کارگردانی کرد که سال‌ها در انتظار پروانه نمایش به‌سر برد و سرانجام بدون فرصتی برای اکران عمومی، در شبکه نمایش خانگی توزیع شد. پس از این فیلم به مدت چندین سال امکان و فرصت ساخت فیلم جدیدی را پیدا نکرد و تلاش‌هایش در این راه با بن‌بست روبرو شد، تا این که در سال ۱۳۹۳ و پس از ۸ سال فیلم نیمرخ‌ها را کارگردانی کرد.
او که از بیماری سرطان مغز استخوان رنج می‌برد ساعت ۱۴ و ۴۰ دقیقه بعد از ظهر ۱۱ شهریور سال ۱۳۹۴ شمسی درگذشت.