کتاب در کشاکش دین و دولت نوشته محمد علی موحد طرحی است علمی انتقادی که نگاهی به دین و دولت و رابطه آنها در ایران بعد از اسلام می اندازد.کتاب با گزارشی فشرده از دوران سی ساله پس از رحلت پیامبر اکرم آغاز میشود و سعی میکند با دقت در مفاهیم روایت های متعدد از مورخان تاریخی و مذهبی،تصویری قابل اعتماد از آن دوران به مخاطب نشان دهد.این دوره سی ساله که تا صلح امام حسن و معاویه ادامه یافت،آبستن وقایع شگرفی بود که سرنوشت حکومت زیر پرچم اسلام را رقم زد.
کتاب در کشاکش دین و دولت از 6 فصل تشکیل شده است.موحد در فصل اول خلاصه ای از تاریخ صدر اسلام را روایت میکند.
در فصل دوم از چگونگی راهیابی اسلام به ایران که با کودتا و قتل خسرو پروزی شروع میشود صحبت میکند.
در فصل سوم بر آمدن و رشد دیوانسالاری در دوره عمر اشاره میشود.
فصل چهارم به بررسی ایرانیان که در عربستان بودند میپردازد.
فصل پنجم به چگونگی حضور اعراب در ایران میپردازد.
و فصل ششم به بررسی ماجرای خوارج و ماجرای حکمیت میپردازد.
محمدعلی موحد (زادهٔ ۱۳۰۲، تبریز) عرفانپژوه، تاریخنگار و حقوقدان، و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.صمد موحد برادر اوست. محمدعلیموحد تحصیل را در مدارس تدین و اتحاد نو تبریز آغاز کرد و در سال ۱۳۱۹، پس از اخذ دیپلم متوسطه در رشتهٔ ادبی، به تهران آمد. اما بهواسطهٔ فوت پدر (در سال ۱۳۱۷) به تبریز بازگشت و سرپرستی خانواده را برعهده گرفت و به مدت ده سال در تبریز و تهران اقامت گزید.
وی در طول زندگی خویش همواره مشغول تحقیق، تألیف و ترجمه بوده و آثار شاخصی از خود به یادگار گذاشتهاست که بیشک مهمترین آنها تحقیق در متون عرفانی، بهویژه چاپ انتقادی مقالات شمس تبریزی است. کتاب ارجنامهٔ محمدعلی موحد به نام با قافلهٔ شوق دربرگیرندهٔ مجموعهمقالاتی از دوستان، همکاران و شاگردان وی دربارهٔ زندگی و آثار موحد، در دانشگاه تبریز توسط محمد طاهری خسروشاهی، از محققان حوزهٔ ادبیات فارسی در آذربایجان، تدوین و منتشر شدهاست. موحد از جمله عرفان پژوهانی است که مدفون بودن شمس تبریزی در خوی را به دلیل وجود مقبرهای با یک مناره در خارج از شهر خوی که از آغاز سدهٔ پانزدهم میلادی به «منارهٔ شمس تبریزی» معروف بوده، معتبر میداند.کتاب ارزشمندیست
این کتاب دوران صدر اسلام(30 سال بعد از پیامبر) رو از جهات گوناگون مورد بررسی قرار میده که البته فراموش نکنید که نویسنده دکتر موحد هست و همین برای کتاب یک ارزشه
کتابی انتقادی و تحلیلی، بسیار دقیق و قابل تامل