ساختهای نحوی اثری تأثیرگذار در زبان‌شناسی توسط نوام چامسکی زبان‌شناس آمریکایی است که در ابتدا در سال 1957 منتشر شد. یک مونوگراف کوتاه در حدود صد صفحه، ارائه چامسکی به عنوان یکی از مهم ترین مطالعات قرن بیستم شناخته می شود. این اثر شامل جمله معروف «ایده‌های سبز بی‌رنگ خشمگین می‌خوابند» است، که چامسکی آن را به عنوان نمونه‌ای از جمله‌ای از نظر دستوری درست ارائه کرد که معنای قابل تشخیصی ندارد. بنابراین، چامسکی برای استقلال نحو (مطالعه ساختار جمله) از معناشناسی (مطالعه معنا) استدلال کرد. بر اساس یادداشت‌های سخنرانی که او برای دانش‌آموزانش در موسسه فناوری ماساچوست آماده کرده بود، اولین کتاب چامسکی تحولات معاصر را در گرامر مولد اولیه ارائه کرد. رویکرد به نحو کاملا رسمی است (بر اساس نمادها و قوانین). چامسکی در پایه خود از قوانین ساختار عبارت استفاده می کند، که جملات را به بخش های کوچکتر تقسیم می کند. اینها با نوع جدیدی از قوانین ترکیب شده اند که چامسکی آن را «تحولات» می نامد. این رویه باعث ایجاد ساختارهای جملات مختلفی می شود. چامسکی با تکرار مفاهیمی که توسط زبان‌شناس دانمارکی لوئیس هیلمسلوف به زبان‌شناسی معرفی شد، اظهار داشت که این مجموعه محدود قوانین «تولید» همه و فقط جملات دستوری یک زبان معین را ایجاد می‌کند، که تعداد آنها بی‌نهایت استبعدها تفسیر شد که این روش مطالعه برای جایگاه ذاتی زبان در ذهن نسبت به زبان به عنوان رفتار آموخته شده ارزش قائل است، اگرچه چنین ایده هایی به صراحت در کتاب بیان نشده است. هجلمسلوف و دیگر زبان‌شناسان اروپایی، در مقابل، حساب زاینده را کاملا غیر روان‌شناختی می‌دانستند.
کتاب ساختهای نحوی
خوارزمی
نوام چامسکی
