کتابی که در حال حاضر مطالعه می فرمایید با نام شمس و طغرا نوشته ی محمدباقر میرزا خسروی، به عنوان نخستین رمان پرطرفدار تاریخی ایرانی، در دوره ی مشروطیت مطرح و معروف گردید که در آن نویسنده زمینه هایی چون شکست انقلاب مشروطه، مخالفت با هجوم فرهنگ بیگانه، تأیید ضمنی دستگاه حاکم و... را نشانه گرفته است و پذیرش آن از سوی جریان های فرهنگی و ادبی باعث شد تا از زمان تألیف این داستان در سال ۱۲۸۶ تا ۱۳۰۰ شمسی سبک و سیاق نوشتاری مولف به صورت یکی از گونه های رایج داستان نویسی ایران درآید.
محمد باقر میرزا کرمانشاهی، متخلص به خسروی، نویسنده ی رمان عاشقانه و پرجذبه ی شمس و طغرا، از نوادگان فتحعلی شاه قاجار و فردی دارای تمایلات غرب زدگی معتدل، مشروطه خواه و از طرفداران آزادی خواهی مدرن و ناسیونالیسم تقلیدی بوده است و به همین جهت این کتاب به عنوان اولین رمان فارسی با سبکی رمانتیک و دارای خصایص رمانسهای قرون وسطایی به شمار می آید که بر پس زمینه یی از تاریخ دوره ایلخانان مغول اشاره دارد.
موضوع کتاب مربوط به دوران بیست و چهار ساله ای از قرن هفتم و مصادف با دوران پرآشوب مغول و حکومت مهد علیا آبش خاتون است، و با این که زمینه ی اثر، تاریخی است، مولف آن را با روایت داستانی عاشقانه و گیرا، که سرشار از ماجراهای هیجان آفرین است همراه کرده است. قهرمان اصلی این رمان، شمس یا شمس الدین یکی از شاهزادگان خاندان اتابکان فارس است که دلدادگی شورانگیز او به دختر امیر مغول، التاجو بهادر، و مخالفتش با سلطهی مغول بر ایران باعث ایجاد صحنه های پرهیجان احساسی و اجتماعی گردیده است.
کتاب شمس و طغرا
هرمس
محمدباقر میرزا (خسروی)
