کتاب "تلخ و شیرین" نوشتهٔ محمدعلی جمالزاده، یک مجموعه داستان کوتاه است که توسط علی دهباشی در سال ۱۳۳۷ گردآوری و تنظیم شده است. این مجموعه حاوی هفت داستان با عناوین "یک روز در رستم‌آباد شمیران"، "حق و ناحق"، "درویش مومیایی"، "سرگذشت اولاد بشر"، "خواستگاری"، "آتش زیر خاکستر" و "پیشوا" می‌باشد.
"تلخ و شیرین" شامل آثاری است که به نقل از زندگی مردم معمولی و مظلوم این سرزمین گردآوری شده و تمامی تناقضات زندگی را در خود جای داده است. این داستان‌ها نمایی هستند از زندگی که می‌تواند شیرینی‌ها و تلخی‌های بسیاری را به همراه داشته باشد. آنها داستان زندگی انسان‌های محبوب و دوست‌داشتنی این سرزمین را بازتاب می‌دهند، سرزمینی که ما آن را وطن یا به اصطلاح امروزی‌تر، میهن خود می‌خوانیم و ساکنان آن را به عنوان برادران و خواهران خود می‌شناسیم. از خدا می‌خواهیم که به آن سرزمین خیر و برکت بیافزاید و خوشبختی و رستگاری به مردمانش بخشیده شود. این مجموعه، نگاهی ژرف به زندگی انسان و تضادهای آن دارد و با موضوعات انسانی و اجتماعی مختلف مواجه می‌شود.
این کتاب از زبانی ساده و زیبا به خواننده تعریف می‌کند که زندگی یک مردم واحد را نمی‌توان با کمی تلخی و کمی شیرینی توصیف کرد؛ بلکه این دو ویژگی همواره در کنار هم و در تعادل باشند. تصویری مهربانانه و پویا از تمامی جنبه‌های این زندگی زاویه‌دار به نقل می‌کند و خواننده را وارد دنیای غنی و پیچیده انسانیت می‌کند. این کتاب با پیشنهادها و نکات فراوانی در زمینه‌ی زندگی و ارتباطات انسانی به همراه تصویری واقع‌گرایانه از واقعیت‌های زندگی، برای همهٔ خوانندگان به عنوان یک منبع انسانیت و اندیشه می‌افزاید.
کتاب تلخ و شیرین
علم
محمد علی جمال زاده
