«زنان و مردانی که ایران را ساخته‌اند» عنوان مجموعه‌ای است که انتشارات شهر قلم آن را به چاپ رسانده است. در هر جلد از این مجموعه سعی شده است به زندگی یکی از زنان یا مردان بزرگ و تاثیرگذار ایرانی پرداخته شود. بچه‌ها با خواندن هر جلد از این مجموعه می‌توانند، به شناخت نسبی درست و روشنی برسند از سیر زندگی و کار یا کارهای بزرگی که برخی زنان و مردان در طی تاریخ در ایران انجام داده‌اند. ویژگی بارز و متفاوت این کتاب‌ها در این است که نویسندۀ هر جلد، کوشیده است تا زندگی آن آدم بزرگ و معروف را به شکلی داستانی روایت کند و جالب‌تر آنکه برخی از بارهای معنایی روایت را تصاویر کتاب به دوش می‌‌کشند.
مجموعه «زنان و مردانی که ایران را ساخته‌اند» مجموعه‌ای تصویری است که با روایتی داستان‌گونه سعی کرده است مخاطب کم سن را (بین ۸ تا ۱۲ سال) با خود همراه کند و او را هر چه بیشتر با برخی نام‌آوران این سرزمین آشنا کند. بسیاری از این زنان و مردان بزرگ، انسان‌هایی بوده‌اند با زندگی‌هایی معمولی و گاهی حتی سخت، که با سعی و تلاش و همت خودشان، توانسته‌اند چراغی روشن کنند و به آبادانی این سرزمین کمک کنند. مخاطب کودک و نوجوان این کتاب‌ها علاوه بر آشنا شدن با زندگی برخی از این آدم‌ها، پی می‌برد که بسیاری از آنان نیز مانند خود او بوده‌اند، انسان‌هایی ساده و معمولی؛ و چه بسا برخی‌شان زندگی‌هایی داشتند که به لحاظ شرایط اقتصادی یا اقلیمی و جغرافیایی سخت بوده است.
اصغر قندچی، مریم میرزاخانی، علی‌اکبر دهخدا، همایون صنعتی‌زاده، آذر اندامی و ... برخی از نام‌هایی هستند که این مجموعه به آن‌ها پرداخته است.
«مشق الفبا: محمد بهمن‌بیگی» یکی از جلدهای این مجموعه است. فاطمه سرمشقی سعی کرده است زندگی پر فراز و نشیب محمد بهمن بیگی را از بدو تولد و کودکی تا بزرگ‌سالی، در قالب داستانی ساده و جذاب روایت کند. از جمله کارهای بزرگ و تاثیرگذار بهمن‌بیگی این بود که در سال ۱۳۳۰ اولین تجربه موفق در آموزش کودکان عشایری را با آموزش حین کوچ شروع کرد. او بنیان‌گذار مدارس عشایری بود. محمد بهمن بیگی در تمام طول عمر خود لحظه‌ای از پا ننشست و کارهای بزرگ و مهمی را انجام داد که تا همیشه تاثیرش ماندگار است.
هر جلد از این مجموعه را یکی از نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان نوشته است. خواندن این مجموعه، نه فقط برای کودکان که برای بسیاری از بزرگسالان نیز شیرین است.
کتاب زنان و مردانی که ایران را ساخته اند
شهر قلم
فاطمه سرمشقی
