کتاب وسوسه ی آنتونیوس قدیس

کتاب "وسوسه آنتونیوس قدیس" یگانه اثر نویسنده زبردست،"گوستاو فلوبر" میباشد.او راجع به این اثرش این چنین میگوید:این کتاب حاصل تمام عمر من است.وسوسه آنتونیوس قدیس ثمره ی بسیار زیاد از سی سال تجربه اندوزی "فلوبر" در خصوص حوزه داستان نگاری و نتیجه مطالعه های بسیار زیاد و سخت کوشانه او در خصوص تاریخ ادیان و دنیا می باشد. مضامین این اثر تحقیقی جدال همیشگی آدمی با وسوسه های نفسانی و شیطانی بوده است.

آنتونیوس به دلیل عزلت نشینی به صحرای طیبه رفته و در همان جا شیطان به پیش او می آید تا با وسوسه کردن او را از دین خارج کند.در وسوسه آنتونیوس قدیس، مرد زاهد که شخصیت اصلی داستان نیز هست، در بدو امر تجلی چنین تصویری است. شخصیتی که در تنهایی و عزلت خود گرفتار آمده است و میان دو ورطه بی انتها، یعنی خیر و شر، با امیال حیوانی و غرایز خود به جدال می پردازد. تردیدی نیست که همین دیدگاه دوگانه به گیتی است که باعث شده تا فلوبر به کرّات از آراء و اندیشه های مانویت استفاده کند. او به موازات شکل گیری شخصیت آنتونیوس، درمی یابد که مشکلات و معضلات این قدیس درحقیقت بازتابی از مشکلات خود اوست و هر چه بیشتر در کار خود پیش می رود احساس می کند که شخصیت داستانش نیز به او نزدیک تر و نزدیک تر می شود. درست همانند آن چه در مورد اما بواری یا فردریک مورو روی داد.

زاهد گوشه نشینی که در صحرای طیبه با افکار و تخیلات شگفت انگیز خود تنها مانده است، درحقیقت شکل دیگرگون فلوبر خلاقی است که در وادی هنر خود را با تخیلات حیرت انگیز و وسوسه کننده اش تنها می بیند. تنها، در برابر خیر و شر، نیکویی و پلیدی؛ و این پرسش همیشگی که آیا باید به آن چه می بیند، به حسیات و حتی هنجارهایی که بدان ها اعتقاد دارد پای بند بماند یا نه؟ این که شاید تمامی آن چه را می بیند وهمی بیش نیست و دلیلی برای انتخاب وجود ندارد. این که شاید اصلا چیزی به نام خیر و شر وجود ندارد.

و برای آن که از تأثیر این اثر اطمینان حاصل کند از دو تن از دوستانش به نام Bouillet و Du Camp خواست تا پیش از تحویل اثر به ناشر، آن را مطالعه کنند. پاسخی که این دو به فلوبر دادند مأیوس کننده بود. به این معنا که از او خواستند تا این اثر را فراموش و اندیشه نگارش آن را برای همیشه از ذهن خود دور کند. کافی بود که فلوبر برای این نظرخواهی از دوستان دیگری کمک می گرفت؛ دوستانی که در داوری های خود ملایم تر بودند. به این ترتیب، این احتمال زیاد بود که وسوسه آنتونیوس قدیس پیش از مادام بواری روانه بازار نشر و، به تبع آن، تنها یک برداشت از آن ارائه شود و فلوبر نیز هیچ گاه به این فکر نیفتد که برداشت های دوم و سوم را نیز بنویسد و تغییراتی در متن و شکل و جزییات داستان پدید آورد.