"آشنایی با نقد ادبی" اثری است از استاد "عبدالحسین زرین کوب" که طی آن از مبانی نقد ادبی گرفته تا روشهای مختلفی را که نقد ادبی توسط آن صورت میگیرد، به اختصار بیان میکند.
برای درک پیشرفت نظریه و نقد ادبی، کتاب "آشنایی با نقد ادبی" به قلم استاد "عبدالحسین زرین کوب" یک مقدمهی بسیار ضروری به حساب میآید. او به خوبی توضیح میدهد که ادبیات هرگز از حوزه عمومی جدا نیست و برای درک یک دوره، خواندن ادبیات متعلق به آن دوره بسیار مهم است و عکس این قضیه هم صدق میکندد.
تلاش برای تعریف ادبیات در آثار ادبی، زمانی موفقیتآمیز میشود که نقد به درستی صورت گرفته باشد. در واقع هیچ تعریف واحدی از ادبیات وجود ندارد زیرا این تعاریف بیشتر از همه توسط مردم، عقاید و ایدئولوژیها و ساختارهای اجتماعی شکل میگیرد. در کتاب "آشنایی با نقد ادبی"، تعریف ادبیات با در نظر گرفتن چندین تعریف ارائه شده که توسط چندین گفتمان انجام میگیرد، سپس این تعاریف زیر سوال برده میشود و در نهایت هر کدام به خوبی تشریح میشود.
هر یک از مکاتب ادبی، ادبیات را به شیوه خود تعریف کردهاند و گاه آن را محصول تخیل نویسندگان میدانند و گاه امری داوطلبانه و خلاقانه. اما اگر صحبت از واقعیت ادبیات باشد، در این تعاریف نمیگنجد. علاوه بر این، یک اثر هنری و هنرمند هیچ گاه از جامعه منزوی نمیشوند؛ به طوری که شکاف بین بینش شاعر و جامعه، توهمی بیش نیست. پس نقد ادبی، در هر مکتبی، امری ضروری است که دکتر "عبدالحسین زرین کوب" آن را نه تنها در گذشته و حال ایران، بلکه در جهان اسلام، یونان و روم نیز مورد بررسی قرار میدهد.
کتاب آشنایی با نقد ادبی