مفاهیم پایه در جامعه شناسی یکی از متون محوری در حوزه جامعه شناسی است و اگر بتوان کسی را پدرخوانده این موضوع نامید، وبر است. همانطور که امروز در اولین انتشار آن در دهه 1930 مرتبط بود، این کتاب برای دانش آموزان و معلمان ضروری است.
ماکسیمیلیان کارل امیل وبر (۲۱ آوریل ۱۸۶۴–۱۴ ژوئن ۱۹۲۰) جامعهشناس، تاریخدان، حقوقدان و استاد اقتصاد سیاسی آلمانی بود که به عنوان یکی از تاثیرگذارترین نظریهپردازان مهم توسعه مدرن جهان غرب شناخته میشود. ایدههایش بهطور عمیق بر نظریه اجتماعی و پژوهش اجتماعی تأثیر گذاشت. وبر با وجود اینکه در کنار آگوست کنت، کارل مارکس و امیل دورکیم به عنوان یکی از پدران جامعهشناسی شناخته میشد ولی او خود را نه جامعهشناس بلکه بیشتر تاریخنگار میدانست.
یکی از میراثهای فلسفی ماکس وبر، تفکیک حوزههای ارزش، خرد و واقعیت بود. وبر معتقد بود این قلمروها جدا و پیوندناپذیرند و علم نمیتواند به ارزشها اعتبار ببخشد و انسان در جهانی بیمعنا، معنای خاص خود را میآفریند. این دیدگاه پایانی بر دیدگاه فلسفه یونانی-متافیزیکی بود که ساختار ذهن انسان را با ساختار قلمروهای طبیعی و اخلاقی مطابق میدانست. بر مبنای تفکر یونانی-متافیزیکی (که مبانی جهانبینی ادیان مختلف را هم تشکیل دادهاست)، با روش تفکر قیاسی میتوان به نتایج و دیدگاههایی دست یافت که لزوما بر طبیعت و اخلاق منطبق است. باید توجه کرد که این دیدگاه در عصر مابعدروشنگری نیز تا حدودی حاکم بود و تصور بر این بود که با درک و تفسیر طبیعت و تعمیم دیدگاهها، میتوان به نظریه جامع و عام و غایتگرانه در مورد ارزشها، طبیعت و خرد دست یافت.
کتاب مفاهیم اساسی جامعه شناسی