کتاب شب های چهارشنبه

«شب‌های چهارشنبه» نوشته‌ی آذردخت بهرامی مجموعه‌ای شامل هشت داستان کوتاه است. این کتاب در سال 1385 برنده‌ی تندیس بهترین مجموعه داستان سال در جایزه‌ی ادبی روزی روزگاری و همچنین بهترین مجموعه داستان در جایزه‌ی منتقدان و نویسندگان مطبوعات شده است. داستان کوتاه «شب‌های چهارشنبه» که نام کتاب نیز برگرفته از همین داستان است، پیش از چاپ در این کتاب، جایزه دوم مسابقه اینترنتی «بهرام صادقی» را کسب کرده است.
موضوع مشترک داستان‌های این مجموعه دنیای زنان، مشکلات آن‌ها و البته نوع نگاه آن‌ها به زندگی است. موضوع تنهایی زنان حتی در هنگامی که ظاهرا کسی کنار آن‌هاست، مضمون تعدادی از داستان‌های این کتاب است. شخصیت‌هایی که راوی تنهایی خویش هستند و در جهان روزمره به دنبال زوزنه‌ی امیدی می‌گردند. شاید شاخص‌ترین عنصر برسازنده‌ی داستان‌ها تقابل دنیای ذهنی شخصیت‌ها با جهان بیرونی است. داستان‌ها روایت تلاش شخصیت‌ها برای انطباق جهان درون و بیرون است. یکی دیگر از عناصر اصلی داستان‌های آذردخت بهرامی، طنزی است که در داستان‌هایش تنیده شده تا بازنمایی زندگی خانواده‌های ایرانی را به شکلی جذاب روایت کند.
این نویسنده می‌کوشد تا در داستان‌هایش فرمی متناسب با مضمون داستان خلق کند. شاید بتوان گفت که از این نظر بهترین داستان این مجموعه «شب‌های چهارشنبه» است. داستانی که محصول فرم مناسبی است که نویسنده انتخاب کرده است.
روایت «شب‌های چهارشنبه» درواقع یک نامه‌‎ است. این نامه را زنی خطاب به معشوقه‌ی احتمالی شوهرش نوشته شده است. زن نامه را کنار آلبوم عکسی می‌گذارد تا معشوقه‌ی احتمالی شوهرش (که حتی از وجود او اطمینان ندارد) آن نامه را در کنار آلبوم عکس پیدا کند. آلبوم عکس نیز بخشی از این نقشه است چون زن برای هر کدام از عکس‌های داخل آلبوم، خاطره‌ی مربوط به آن را در نامه‌ نوشته است. او در نامه‌ با لحنی گزنده و طعنه‌آمیز شوهرش را آدمی غیراحساساتی نشان دهد تا معشوقه‌ی احتمالی با خواندن نامه، دست از سر شوهرش بردارد.
نکته‌ی مهم این داستان این است که ممکن است شوهر زن اصلا معشوقه‌ای نداشته باشد و کل نامه در واقع فکر و خیال‌های زن باشد. همین موضوع راوی این داستان را به یک راوی غیرموثق و غیرقابل اعتماد تبدیل می‌کند که داستان را بسیار جذاب و ذهن خواننده را درگیر می‌کند. راوی داستان، هرموقع احساس کرده شوهرش به او خیانت کرده، ظرفی را شکسته و از آن ظرف تابلویی ساخته است. راوی داستان، مطمئن نیست که همسرش به او بی‌وفایی کرده و این نامه و در واقع داستان، بر اساس احساس‌ها و تصورات او شکل گرفته است.
«شب‌های چهارشنبه» مجموعه داستانی قابل تامل است که می‌تواند خوانندگان جدی داستان کوتاه ایرانی را راضی کند.