کتاب سارق چیزهای بی ارزش

«سارق چیزهای بی‌ارزش»، دومین کتاب و اولین رمان پیام ناصر است. این رمان کوتاه بعد از مجموعه داستان «بهت‌زدگی» چاپ شده است و به دغدغه‌هایی می‌پردازد که در آن مجموعه داستان هم شاهد آن بودیم؛ تنهایی و انزوای خواسته و یا ناخواستۀ آدم‌ها.
«سارق چیزهای بی‌ارزش» داستان نویسنده‌ای است که دچار بن‌بست در نویسندگی شده و قلمش خشکیده است. او به ساختمانی چند طبقه نقل مکان می‌کند تا شاید بتواند بر این بن‌بست غلبه کند و باز هم داستان بنویسد. داستانی که ما در‌حال خواندنش هستیم در واقع همان داستانی است که نویسنده در این مکان جدید نوشته است. داستان تلفیقی از واگویه‌ها و دنیای درونی نویسنده و برش‌هایی از زندگی ساکنان این ساختمان است. این ترکیب البته ترکیب تخیل و واقعیت هم هست، جهان خیالی نویسنده و جهان واقعی و زندگی آدم‌های ساختمان که نویسنده با آن‌ها برخورد می‌کند.
پیام ناصر در این رمان کوتاه، تصویری تازه و واقعی از زنان نیز ارائه داده است. در شروع رمان با یاسمین آشنا می‌شویم دختری که تازه بالغ شده است و پا به دنیای زنانه و جهان بزرگسالان گذاشته است. در طبقۀ دوم این ساختمان هم زنی سی‌ساله زندگی می‌کند؛ مادر یاسمین هم زنی ۴۵‌ساله است. این سه زن نمایندۀ سه نسل از زنان ایرانی هستند که هرکدام‌شان درگیر با نقطۀ عطف زندگی‌شان هستند. هیچ مردی در زندگی آن‌ها نیست. یاسمین در کودکی از وجود و حضور پدر محروم شده است. تنها همدم زن طبقۀ دوم هم گربۀ اوست. نکته‌ای که باعث تفاوت این زنان با بسیاری از زنان ادبیات داستانی ایران می‌شود این است که زنان رمان «سارق چیزهای بی‌ارزش» منفعل نیستند و با وجود اندوه، در پی گشایشی در زندگی‌شان هستند. این تصویر از زنان نمایانگر زن مدرن است و به دور از تصویر دوگانۀ زن اثیری و یا لکاته که سال‌ها در ادبیات ایران رواج داشته است.
زندگی، عشق و مرگ از موضوعاتی است که در این رمان به آن‌ها پرداخته شده است و هر کدام از شخصیت‌ها از منظری به این مسائل نگاه می‌کنند و هرکدام به شیوه‌ای به‌دنبال خوشبختی هستد. به‌عنوان مثال، دانیال ریاضیدانی است که می‌خواهد این مفاهیم انتزاعی را به شکل فرمول در بیاورد. دویدن به دنبال خوشبختی و جستجوی آن در عوالم عجیب‌و‌غریب باعث می‌شود شخصیت‌ها حتی طعم لذت‌های معمول زندگی را نچشند و یا جمع‌آوری و نگهداری اشیایی بی‌ارزش به‌عنوان گنجینه‌ای باارزش در جامعه‌ای که حتی آدم‌ها هم در آن ارزش چندانی ندارند، از تناقضاتی است که شخصیت‌ها گرفتار آن هستند و نویسنده به خوبی این تناقضات را در رمانش به تصویر می‌کشد.
پیام ناصر نویسنده‌ای صاحب‌فکر و دغدغه‌مند است و آثارش، خواندنی هستند. خواندن «سارق چیزهای بی‌ارزش» می‌تواند برای بسیاری از علاقمندان به رمان فارسی، لذت‌بخش باشد.