در چشمانداز تحقیق فلسفی، جنبشهای اندکی تخیل را مجذوب خود کرده و به اندازهی اگزیستانسیالیسم شور فکری را برانگیخته است. اگزیستانسیالیسم در یک منظر فلسفی، یک پدیدهی فرهنگی و یک تجربهی زیستی، همچنان با افراد درگیر با مسائل همیشگی هستی، معنا و آزادی طنینانداز میشود. فیلسوف مشهور، پل فولکیه در اثر مهم خود «اگزیستانسیالیسم»، کاوشی جامع از این جنبش چندوجهی، ردیابی منشأ آن، روشن کردن مفاهیم اصلی آن و بررسی میراث ماندگار آن در قرنهای 20 و 21 ارائه میکند.
در مرکز تحقیق فولکیه درگیری عمیق با اخلاق اگزیستانسیالیستی نهفته است که او آن را جهتگیری فلسفی مبتنیبر تجربهی ذهنی وجود انسان تعریف میکند. فولکیه با استفاده از آثار شخصیتهای کلیدی مانند ژان پل سارتر، مارتین هایدگر و سیمون دوبووار، و نیز صداهای کمتر شناخته شده در سنت اگزیستانسیالیستی، سفری را برای کشف فکری آغاز میکند و اعماق آگاهی انسان را بررسی میکند. این کتاب با قرار دادن اگزیستانسیالیسم در بافت تاریخی و فکری آن آغاز میشود و ظهور آن را پس از جنگ جهانی اول بهعنوان پاسخی به چالشهای وجودی ناشی از مدرنیته، صنعتیسازی و فروپاشی نظامهای اعتقادی سنتی دنبال میکند. فولکیه بررسی میکند که چگونه اگزیستانسیالیسم بهدنبال مقابله با خلأ وجودی برجای مانده از زوال ایمان دینی و فرسایش یقینات اخلاقی بود و یک ارزیابی مجدد ریشهای از وجود انسان در غیاب معنای متعالی ارائه میدهد. مرکز تحلیل فولکیه، کاوش در مضامین و مفاهیم اصلی اگزیستانسیالیسم، از جمله پوچ بودن هستی، تجربه از خودبیگانگی و جستجو برای اصالت و تعریف خود است. او در نقد اگزیستانسیالیستی متافیزیک سنتی و ثنویت دکارتی میکاود و استدلال میکند که اگزیستانسیالیسم با برتری دادن به تجربهی زیستی بر گمانهزنی انتزاعی و پذیرش ابهامذاتی و احتمال وجود انسان، انحراف بنیادی از چارچوبهای فلسفی متعارف را نشان میدهد. علاوهبر این، فولکیه به بررسی ابعاد اخلاقی اگزیستانسیالیسم میپردازد و بررسی میکند که چگونه متفکران اگزیستانسیالیست با مسائل مربوط به مسئولیت، انتخاب و عاملیت اخلاقی در جهانی عاری از ارزشهای عینی یا معانی از پیش تعیین شده دستوپنجه نرم میکنند. او تنش بین آزادی فردی و جبر اجتماعی و همچنین تعهد اگزیستانسیالیستی به خودآفرینی رادیکال و درگیری اخلاقی در مواجهه با پوچی و احتمالی وجودی را برجسته میکند. «اگزیستانسیالیسم» علاوهبر بینشهای نظریاش، جلوههای گوناگون اندیشهی اگزیستانسیالیستی در ادبیات، هنر و فرهنگ عامه را نیز روشن میکند. فولکیه تأثیر اگزیستانسیالیسم را بر غولهای ادبی مانند آلبر کامو، فرانتس کافکا و ساموئل بکت و نیز تأثیر آن را بر سینما، تئاتر و موسیقی اگزیستانسیالیستی نشان میدهد. او از طریق تابلویی غنی از ارجاعات فرهنگی و پیوندهای میان رشتهای، ارتباط پایدار و تأثیر فراگیر مضامین و موتیفهای اگزیستانسیالیستی را در رسانهها و بیانیههای هنری مختلف نشان میدهد.
در خاتمه، «اگزیستانسیالیسم» اثری جادویی است که کاوشی جامع و ژرف از یکی از تأثیرگذارترین جنبشها در فلسفه مدرن ارائه میکند. کتاب پل فولکیه با تحلیل دقیق، تشریح شفاف و درگیری عمیق با مضامین و ایدههای اگزیستانسیالیستی، منبعی ضروری برای محققان، دانشجویان و هرکسی است که میخواهد با پیچیدگیهای وجود انسان در دنیایی مبهم دستوپنجه نرم کند. همانطور که ما با چالشهای قرن بیستویکم روبهرو هستیم، اگزیستانسیالیسم همچنان بهعنوان چراغی از شجاعت وجودی و تحقیق فکری عمل میکند و ما را به رویارویی با مسائل اساسی هستی با شجاعت، اصالت و عزم وجودی دعوت میکند.
کتاب اگزیستانسیالیسم