کتاب رمانی در نه نامه

«رمانی در نه نامه»، عنوان دومین جلد از پنج‌گانه‌ی داستان‌های کوتاه و نیمه‌بلند «فئودور داستایوفسکی»، نویسنده‌ی شهیر روسی است که دربردارنده‌ی سه داستان با عناوین «رمانی در نه نامه»، «قهرمان کوچک» و «خواب یک آدم مضحک» است.
داستایوفسکی به واسطه‌ی شخصیت‌پردازی‌های دقیق و روان‌شناسانه، در ادبیات روس جایگاه بی‌مثالی دارد. همچنین، نگاهی آسیب‌شناسانه در مسائل جامعه از دیگر ویژگی‌های بارز این نویسنده و متفکر است.
یکی از نکات جالبی که در نگارش «رمانی در نه نامه» مشهور است، خلق آن تنها در یک نشست شبانه‌ی نویسنده است که نشان‌ از تسلط بسیار زیاد او بر نگارش دارد. داستایوفسکی اما به همین بسنده نکرده و برای روایت این داستان، فرمی را در نظر گرفته که نه‌تنها در زمانه‌ی خلق اثر، بلکه امروز هم برای خواننده جذابیت دارد. روایت این داستان در میان نامه‌نگاری‌های دو دوست شکل می‌گیرد و با استفاده از زبانی طنز و نقاد به‌ پیش می‌رود. مشکلات شخصی و کاری در ظاهر پیش‌برنده‌ی روایت و امید به دیداری که از نقطه‌ای به نقطه دیگر تغییر می‌کند از ویژگی‌های این نامه‌نگاری داستان‌وار است. علت این قرارهایی که هر‌بار در نظر گرفته می‌شوند؛ ولی به آن‌ها وفا نمی‌شود، چیزی است که نویسنده در پایان‌بندی برای مخاطب آشکار می‌کند.
دیگر داستان این مجموعه، یعنی «قهرمان کوچک»، به گفته‌ی بسیاری از منتقدان اثری کاملا روان‌شناسانه است. در این داستان یکی از پرچالش‌ترین موضوعات بشری، یعنی دوران بلوغ مورد واکاوی و تحلیل دقیق قرار می‌گیرد. ماجرای این داستان عشقی غیرعادی و شاید غیرمجاز است که بین یک پسر خیال‌پرداز یازده‌ساله و یک زن متأهل شکل می‌گیرد. احساسات درونی پسر نوجوان نسبت به خانم و آقای میم از نکات جالب‌توجه در این اثر است.
سومین داستانی که در این جلد منتشر گردیده «خواب یک آدم مضحک» است. در این اثر که با زاویه دید خواننده روایت می‌شد ذهنیات مردی را مرور می‌کنیم که در زندگی به پوچی رسیده و دیگر هیچ انگیزه‌ای برای ادامه‌دادن ندارد. راوی که همان شخصیت اصلی داستان پس از پرسه‌زنی‌های بی‌حاصل در خیابان‌های سن‌پترزبورگ تصمیم به خودکشی می‌گیرد و درست در زمانی که می‌خواهد تصمیمش را عملی کند، یک مواجهه‌ی ساده با دختری فقیر مسیر زندگی‌اش را تغییر می‌دهد. در این اثر می‌توان نگرش داستایوفسکی را به نسل بشر مشاهده کرد که علی‌رغم تمام کژی‌ها، اما هنوز روزنه‌ای از امید را برای انسان تصور می‌کند.