کتاب سه نمایش نامه عروسکی از بهرام بیضایی، سه نمایش نامه ی تلخ و گزنده را با نام های “عروسک ها”، “غروب در دیاری غریب” و “قصه پنهان ماه” در خود جای داده است.
آقای بیضایی در مورد این سه نمایش نامه در مقاله ای می گوید در روزهای دانش آموزی در کوی دوره گردی با جامه ی محلی و با جعبه ای حمایل، دیده است که بر بامش دو عروسک زن و مرد رنگین اسب سوار بوده. ایشان اشاره می کند که ریشه ی عروسک های نمایشنامه های عروسکی و غیر عروسکی اش باید در این دیدار کودکانه بوده باشد.
جلال آل احمد نیز در مورد کتاب سه نمایش نامه عروسکی این چنین می نویسد: “بهرام بیضائی آدم های کوچک کوچه را (یعنی عروسک های خیمه شب بازی را) در تن بزرگ قهرمان ها فرو کرده است و ناکامی این نه در جای خود بودن را قطره قطره به کام صحنه ریخته است.”
در هر سه نمایش نامه، با کاراکترهای مرشد، پهلوان، دیو، دختر و سیاه روبه رو هستیم که تماما شخصیت هایی تیپیک هستند؛ ولی وجه تمایز این کاراکترها با کاراکترهای تیپیک دیگر مانند خودشان این است که اعمال شان برای خواننده متفاوت است. حتی می توان گفت از زاویه ی دیگری به تمام این شخصیت ها نگاه شده و درونیات، احساسات، اعمال و موقعیت آ ن ها به چالش کشیده شده است.
کتاب سه نمایشنامه ی عروسکی
روشنگران و مطالعات زنان
بهرام بیضایی
