«گزنه» مجموعه داستانی از حسن فرهنگ‌فر است. فرهنگ‌فر نویسندۀ لاهیجانی کار نویسندگی را خیلی دیر و بعد از بازنشستگی از شغل معلمی آغاز کرده است. او دغدغه اجتماعی دارد و در بیشتر آثارش به این مقوله‌ها می‌پردازد. از نظر او یک هنرمند بیش از یک آدم معمولی از درد‌های اجتماعی، رنج می‌برد. از این رو، او معتقد است که داستان‌های مجموعه «گزنه» برای تبیین مسائلی نوشته شده‌اند که از دید عموم پنهان هستند. در این مجموعه او از تجربه‌های گذشته‌اش برای روایت داستان‌هایش استفاده کرده است. تجربه‌هایی از انقلاب، جنگ و آشوب و تشویش‌های زمانه موضوع این داستان‌ها هستند. در داستان کوتاه «گزنه» که نام کتاب نیز از آن گرفته شده است. راوی در گرفت و گیرهای اوایل انقلاب، کتاب‌ها و نوارهایش را داخل یک گونی قرار داده و آن را روی پشت بام خانۀ باجناقش پنهان کرده است.
داستان‌های فرهنگ‌فر معمولا فضایی رئالیستی دارند. او آن‌چه را می‌بیند به نمایش می‌گذارد و قضاوت را به خواننده واگذار می‌کند. مکان و زمان و سنت‌هایی که همچنان به قوت خودشان باقی هستند، در داستان‌های او نقش مهمی دارند. فاصلۀ طبقاتی، عقب‌ماندگی‌های فرهنگی، لزوم برخورداری از حقوق مدنی و واقعیت‌های اجتماعی موضوع داستان‌های فرهنگ‌فر است. او در داستان‌هایش تقابل‌های دوگانه‌ای مطرح می‌کند، تقابل شخصیت‌ها در آثار او برجسته‌تر است و البته تقابل زمان و مکان هم در آن‌ها دیده می‌شود. اما این تقابل‌ها در داستان‌های او به همین‌جا ختم نمی‌شود. تقابل بین کهنه و نو، ثروتمند و فقیر، ظالم و مظلوم، جهان درونی و جهان بیرونی، جهان آرمانی و جهان واقعی و سنت و مدرنیته برخی دیگر از این‌گونه تقابل‌ها هستند.
«گزنه» شامل ۱۳ داستان کوتاه است. شاه بلوط، زن زیر تیر برق، اسمم سفیدرود است، درنگ، چخه!، رنگ یشمی تیره، گزنه، تنها یک روایت دارد، تفاهم، هنوز زود تشنه‌ام می‌شود، رنگین‌کمان، شاخه‌های بید و تو اسمش را چی می‌ذاری، عنوان داستان‌های این مجموعه هستند.
از حسن فرهنگ‌فر تاکنون رمان‌ها و مجموعه داستان‌های متعددی چاپ شده است که در همۀ آن‌ها دغدغه‌های اجتماعی پررنگ است. مجموعه داستان «گزنه» نیز با درونمایه‌ای اجتماعی در واقع به شاخۀ ادبیات متعهد تعلق دارد با دغدغه‌هایی انسانی. «گزنه» برای علاقمندان با این نوع ادبیات گزینۀ خوبی است.
کتاب گزنه
