کتاب تابستان در زمستان

«تابستان در زمستان بهتر توصیف می شود» جمله ای برگرفته شده از یکی از نامه های شخصی ایبسن است که اشاره ای به تبعید خودخواسته اش دارد. نامه های منتشر شده در این کتاب-که برای نخستین بار ترجمه شده اند- در شناخت بیشتر و بهتر از ایبسن نقش به سزایی دارند. او با نگارش این نامه ها نه تنها تصویری از جنبه های نمایان خودش از آن چه انجام می داده است، ارائه می دهد بلکه تصویری از جنبه های بسیار خصوصی خودش، از آن چه فکر می کرده و می خواسته است را نیز به نمایش می گذارد.

به عبارتی دیگر، ایبسن با این نامه ها شیوه زندگی و نوع شخصیت خودش را ترسیم کرده است. اما اگر صرف نظر از آخرین نمایشنامه اش، «وقتی ما مردگان از خواب برمی خیزیم»، «نامه هایش» به عنوان آخرین نمایشنامه ی او- که نوشتن آن حدودا ۵۵ سال طول کشید- تلقی شوند، نمایشی است دارای یک شخصیت اصلی به نام هنریک ایبسن و چندین شخصیت ادبی سرشناس و غیر ادبی که تمام رخدادهای آن در اسکاندیناوی، ایتالیا و آلمان به وقوع می پیوندند.

قهرمان این نمایش، نمایشنامه های ملی-تاریخی، عاشقانه، فلسفی، واقع گرایانه را در آن زمان، روان شناسی و نمادین می نویسد. آثاری که او برای خلق آن ها، شیوه زندگی و حتی شخصیت برخی از دوستان و آشنایان نزدیک و گاه خود را نیز الگوی کار قرار می دهد؛ چنان که شرایط سخت دوران نوجوانی و خاطرات خویش را در نمایشنامه «پی یر گینت» به عنوان الگو برای توصیف زندگی در «خانه یون گینت ثروتمند» استفاده می کند و دوران کهولت و مرگ خود را در نمایشنامه «یان گابریل برکمان» - که سرانجام یک مشت آهنی سرد، قلب او را از کار می اندازد- و در نمایشنامه «وقتی ما مردگان از خواب برمی خیزیم» - بازگشت احتمالیش به عالم هستی- را تصویر می کند تا هرآن چه را که توسط آدم های کاغذی اش می خواهد بگوید به جامعه منتقل کند.