کتاب مرکب مرگ

دستگاه قهوه ساز پشت سرم مثل ماری زخمی صدا می کرد؛ صدایی اگر نگویم اهریمنی، اما شوم داشت. در روزگار ما شاید اکثر صداها این گونه به گوش من می رسد؛ غرّش رعب انگیز جت ها در آسمان، حرکت ترسناک و کند قطارها درون تونل ها، و ترافیک سنگین جاده که پایه های خانه را می لرزاند... حتی لوازم خانگی امروز، با وجود مفید بودن شان، صداهایی تولید می کنند که به نوعی زنگ خطر هستند. ماشین های ظرفشویی، یخچال ها، بخارپزها، جاروبرقی های پر سر و صدا، همه و همه انگار فریاد می زنند: «مواظب باش، من غول چراغ جادو هستم در خدمت شما، اما اگر نتوانید مهارم کنید...»

اما در آن شب خاص دچار یکی از آن تغییرات ناگهانی احساسی شدم، حالتی که همه نویسندگان با آن آشنا هستند. معماری مغول، امپراتورهای مغول، شیوه ی زندگی مغول ها و تمامی مشکلات خارق العاده ی ناشی از آن ناگهان در نظرم خاک و خاکستر شد. چه اهمیتی داشتند؟ اصلا چرا می خواستم درباره ی آن ها بنویسم؟ صفحات نوشته هایم را به سرعت ورق زدم و به عقب برگشتم تا آنچه را نوشته بودم، بازخوانی کنم. همه ی آنها در نظرم یکنواخت، ضعیف و عاری از هر گونه جذابیتی بود. چه کسی گفته «تاریخ مزخرف است»؟ هنری فورد؟ واقعا که راست گفته است.

ناگهان به نظرم رسید که انگار پلیدی الزاما همواره از نیکی باشکوه تر است. باید نمایشی به راه می انداخت. باید حرکت و مبارزه ای را آغاز می کرد. در واقع این سستی بود که بر پایداری می تاخت. و به نظر من پیروزی نهایی همیشه از آن پایداری بود. پایداری می توانست در مقابل هیبت کهن اسطوره ی نیکی، صدای یکنواخت او، دوبیتی آهنگینش، حتی جمله ی بی ربط «جاده ی پیچ در پیچی به پایین تپه می رسید، به شهر دنیای باستانی که من دوست می دارم...» که او می خواند، دوام بیاورد.